Waar hebben we het over?
In Nederland hebben we het over autochtonen en allochtonen om aan te duiden of iemand oorspronkelijk uit Nederland komt of een andere culturele achtergrond heeft. Deze termen komen uit de biologie om in- en uitheemse planten en dieren mee aan te duiden.
Vanaf de jaren ’70 van de vorige eeuw worden deze termen gebruikt in de sociologie om het woord immigrant en gastarbeider te vervangen. Inmiddels heeft het een negatieve en stigmatiserende lading gekregen.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) betekent het woord allochtoon dat jijzelf (eerste generatie) of één van je ouders (tweede generatie) niet in Nederland is geboren. Daarnaast wordt er ook nog onderscheid gemaakt tussen Westerse en niet-Westerse allochtonen, waarbij mensen afkomstig uit Japan en Indonesië bij de Westerse allochtonen horen, maar mensen uit Suriname of de Antillen bij de niet-Westerse allochtonen. Dit maakt de term allochtoon ingewikkeld. Ook wordt nu de vraag gesteld of een derde generatie nog steeds als allochtoon gezien moet worden (dit is nu nog niet het geval).
Waar weinig mensen bij stil staan is wat dit betekent voor het Nederlands Koninklijk Huis;
Koning Willem Alexander is een Westerse allochtoon aangezien zijn vader Duits is (hetzelfde geldt voor prinses Beatrix). Koningin Maxima is een niet-Westerse allochtoon omdat ze Argentijnse is en dit maakt hun drie dochters eveneens niet-Westerse allochtonen.
Zelf spreek ik liever over mensen met een andere culturele achtergrond (we hebben allemaal onze eigen culturele achtergrond die ons vormt), of over Turkse Nederlanders, Marokkaanse Nederlanders enzovoort.
Er wordt soms gesproken over nieuwe Nederlanders of nieuwkomers om de term allochtoon te vervangen. Ik vind dit geen goed woord omdat het hier bij de tweede generatie over mensen gaat die in Nederland zijn geboren en ook voor de eerste generatie geldt dat zij vaak al vele jaren in Nederland wonen en geen nieuwkomer genoemd kunnen worden.
Waarom aandacht voor culturele diversiteit nodig is:
Het CBS hanteert de termen Westerse en niet-Westerse allochtonen om aan te geven over welke aantallen het in Nederland gaat. Deze cijfers wil ik graag weergeven, want het geeft aan waarom aandacht voor culturele diversiteit binnen de zorg, het welzijn en het onderwijs onmisbaar is.
De autochtone bevolking in Nederland zal de komende jaren afnemen als gevolg van de vergrijzing, terwijl de allochtone bevolkingsgroep zal groeien.
(Getallen zijn afgerond voor de overzichtelijkheid)
Autochtonen | W- allocht. | N-W allocht. | Marokko | Turkije | Antillen | Suriname | |
2013 | 13,2 miljoen | 1,5 miljoen | 1,9 miljoen | 368.000 | 395.000 | 145.000 | 347.000 |
2020 | 13,2 miljoen | 1,6 miljoen | 2,2 miljoen | 405.000 | 417.000 | 169.000 | 362.000 |
2030 | 13,2 miljoen | 1,8 miljoen | 2,5 miljoen | 433.000 | 439.000 | 206.000 | 372.000 |
2040 | 13 miljoen | 1,9 miljoen | 2,8 miljoen | 449.000 | 452.000 | 240.000 | 370.000 |
2050 | 12,6 miljoen | 2,1 miljoen | 3 miljoen | 454.000 | 455.000 | 271.000 | 358.000 |
2060 | 12,4 miljoen | 2,2 miljoen | 3,2 miljoen | 442.000 | 445.000 | 299.000 | 338.000 |
De grootste herkomstlanden zijn Turkije, Marokko, de Antillen en Suriname, daarom worden deze aantallen extra uitgelicht. Maar er zijn natuurlijk veer meer landen waar vandaan mensen naar Nederland komen als migrant of vluchteling.
De opbrengsten van culturele diversiteit:
Wanneer er aandacht is voor de culturele diversiteit binnen een organisatie, bij zowel de medewerkers als de klant / cliënt, worden verschillen (h)erkend en ontstaat er meer begrip voor elkaars handelswijze. Het kan miscommunicatie voorkomen en zorgt voor een betere kwaliteit van dienstverlening.
Door de trainingen die ik geef over culturele diversiteit wordt de kennis bij medewerkers vergroot en zijn zij in staat beter aan te sluiten op de vraag van de klant / cliënt (zie trainingsaanbod).
Als adviseur kan ik op maat en per situatie meekijken en tips geven, zo nodig door een juiste contactpersoon met dezelfde culturele achtergrond te betrekken bij de casus (zie ook casuïstiek).